Hoorde u het al? Onze Vlaamse regering gaat de publieke zorg privatiseren. Ja, dat leest u goed. De Vlaamse meerderheidspartijen CD&V, N-VA en Open VLD leggen nog deze maand het ‘privatiseringsdecreet’ ter stemming voor aan het Vlaams Parlement. Terwijl men elders in de wereld de nefaste gevolgen van privatisering uit alle macht tracht terug te draaien en zorg weer publiek maakt, blijft de Vlaamse regering doof voor de vele waarschuwingen en negatieve adviezen vanuit de hele zorgsector. De zorg in Vlaanderen moet en zal geprivatiseerd worden. Het is nochtans geen raketwetenschap dat privatisering en commercialisering niet thuishoren in een sector die draait op alles wat ons mens maakt: zorg dragen voor elkaar.

​

Privatisering: wat is dat juist?

​

Privatisering is het uitbesteden van taken die oorspronkelijk door de overheid gedaan worden. In dit geval dus zorgen voor kinderen, ouderen, zieken, mensen met een beperking … tegen een betaalbare prijs. De publieke zorg legt de lat voor de hele zorgsector. Zo zijn het tot hiertoe de publieke zorgaanbieders die de prijs van zorg zetten, en zo tegenhouden dat die bij private zorg te hoog kan oplopen. Die belangrijke functie dreigen ze te verliezen wanneer private investeerders stapsgewijs meer over de publieke zorg te zeggen krijgen. Als we de financiële sector, private investeringsfondsen, uitnodigen in de zorg, dan gaan zij uiteraard doen waar zij het best in zijn: manieren zoeken om kosten te besparen en de winsten te verhogen.

​

Commercialisering, dat is het toelaten van marktlogica. In de private zorg voor ouderen zie je bijvoorbeeld dat ouderen ‘targets’ worden. Basiszorg wordt de corebusiness van het bedrijf, en alles wat zij ‘extra’ vinden krijgt ook een extra prijs. Communicatie wordt marketing en de raad van bestuur wordt een aandeelhoudersvergadering die discussieert over kostenefficiëntie, opportunity costs en nettowinsten. Wanneer bijvoorbeeld de ‘degree of depression’ toeneemt onder de ‘klanten’ wordt er eerder naar de efficiëntste en goedkoopste oplossing gegrepen: medicatie.

​

Publieke zorg, daarentegen, kan op zoek gaan naar de meest wenselijke en duurzame oplossing, ook als die meer kost, want ze hoeft geen winst te maken. Publieke zorg zal eerder investeren in een eerstelijnspsycholoog die met de mensen kan praten en op zoek gaat naar de oorzaken van de depressieve gevoelens, in plaats van enkel de medicatie te verhogen. Het is maar één voorbeeld van wat privatisering en commercialisering kunnen doen in een menselijke sector als de zorg. Eén voorbeeld van wat weldra onze zorg zal domineren door het privatiseringsdecreet dat deze maand gestemd wordt in het Vlaams Parlement.

​

Booking.com

​

Om een glimp te zien van wat onze zorg te wachten kan staan, ging ik eens kijken op de website van één van de grootste private spelers in de ouderenzorg. Via een vragenlijst van 5 minuten, met 7 korte vragen, krijg je een aanbod op jouw maat voorgesteld. Je krijgt dan een mooi overzichtje – dat verdacht hard op booking.com lijkt – en twee klikken verder kan je langsgaan voor een bezoek en een offerte op maat. Zoekend naar de roomservice en cava bij het ontbijt, vergeet ik bijna dat ik op de pagina van mijn mogelijke eindstation beland ben en scrol ik verder. Ik klik op een prachtig gebouw, mooie luxueuze kamers, in een mooie groene omgeving. Ze bieden me een kamer aan voor 72,34 euro euro per dag. En ik heb geluk: die staat vandaag in promo en is al voor 67,11 euro euro beschikbaar! Omdat ik eerst de totale kosten van mijn verblijf wil kunnen inschatten, klik ik door naar de ‘budgettool’. Ik kan nog wat ‘extra opties’ selecteren, zoals een dure kappersbeurt of een dure mani- of pedicure. Nog even mijn inkomsten ingeven en ik weet of ik mijn korting kan verzilveren.

​

Even serieus: neem nu die korting. Die maakt dat je gaat vergelijken, dat je gaat zoeken waar het goedkoper kan, je begeeft je op de markt en probeert het beste voor je geld te krijgen. De zoektocht naar een woon- en zorgplek zou moeten draaien om een plek waar je je thuis voelt, waar je warme zorg krijgt en waar je erop kan rekenen dat er rekening gehouden wordt met jouw noden. Niet een zoektocht naar kortingsbonnen. De beste, betaalbare zorg zou een garantie moeten zijn in ruil voor de belastingen die we samen bijdragen, geen koopjesjacht die afhangt van je inkomen.

​

Natuurlijk mogen die dure, luxueuze zorgvoorzieningen er ook zijn. Maar laat hen een aanvulling zijn op die gegarandeerde publieke zorg. Laat onze publieke zorg doen waarin zij goed is, zonder zich als een bedrijf te moeten gaan gedragen. Laat haar zorg dragen voor mensen zonder winst te moeten maken. En laat haar het kompas blijven voor de betaalbaarheid en kwaliteit van de zorg.

​

Waar private investeerders rendement op hun investeringen willen zien, willen publieke zorgverleners het recht van iedereen op goede zorg garanderen. Ook als die complexer is, of duur: publieke zorg moet en zal zorg dragen voor iedereen. Bij privatisering krijgt een financieel sterke groep misschien meer keuze, maar de rest van het aanbod zal vernauwen tot eenheidsworst waar nog weinig plaats is voor moeilijke of dure zorg, of zorg die niet opbrengt. Denk maar aan baby Pia en de farmaceutische wereld die meer wint met investeringen in cosmetica dan in een medicijn voor een zeldzame ziekte.

​

Voorstanders van het privatiseringsdecreet sussen met het argument dat de overheid erover zal waken dat de privatisering binnen de perken blijft. Dat is niet bepaald een stok achter deur. Want het huidige bestuur kan dat wel beloven, maar wat met het volgende? Deze regering haalt de grendel van de deur. De volgende kan die intrappen als ze wil. En wat als al die private investeerders op een bepaald moment toch meer rendement op hun investering eisen, en dreigen hun investering in te trekken? De Vlaamse regering zaagt de poten vanonder haar eigen stoel. Kijk maar naar het Verenigd Koninkrijk waar momenteel net de conservatieve politici, die ooit in privatisering de redding van de zorg zagen, de sector opnieuw in publieke handen willen brengen.

​

Commerciële zorgvoorzieningen beloven graag meer kwaliteit, meer efficiëntie voor een lagere kost. Maar geen enkel onderzoek wijst daarop. Integendeel, de grote meerderheid van de woon-zorgcentra op de ‘zwarte lijst’ van de Vlaamse inspectie is in private handen.

​

Zet de zorg niet in de uitverkoop

​

De hele zorgsector probeert al maanden de Vlaamse regering tegen te houden om dit privatiseringsdecreet te stemmen. Duizenden mensen en zorgorganisaties ondertekenden een open brief, en alle experten en officiële instanties geven het ene na het andere negatieve advies. Werkelijk niemand uit de zorg wil dit decreet. Maar CD&V, N-VA en Open Vld volharden in hun boosheid. De zorg moet en zal, koste wat het ons als samenleving kost, geprivatiseerd worden.

​

Daarom deze oproep aan al wie vorig jaar applaudisseerde voor de helden van de zorg: verdedig hen en vraag aan de media, aan politici, aan iedereen die het wil horen om te luisteren naar onze zorgverleners. Zorg dat Vlaanderen fier kan blijven op haar zorg. Dit is ook uw zorg, die van onze kinderen, kleinkinderen, ouders en grootouders, familie en naasten. Zet onze zorg niet in de uitverkoop.