Dit opiniestuk verscheen op knack.be

​

De Vlaamse regering is de structurele armoede stilaan zélf aan het organiseren. Ze gaat voorbij aan de noden van alle Vlamingen en investeert vooral in mensen die al kansrijk geboren zijn. Zo wordt het in Vlaanderen steeds meer ieder voor zich. Het lijstje van openbare diensten in crisis tikt elke dag aan. De kinderopvang, het onderwijs, sociale woningbouw en nu ook het openbaar vervoer. Eén voor één publieke diensten waar elk van ons aan bijdraagt via de belastingen en waarvoor we op onze overheid zouden moeten kunnen rekenen.

​

Deze week heeft De Lijn haar nieuwe vervoersplannen ingevoerd, gedwongen door de jarenlange besparingen van de Vlaamse regering. 3.742 bushaltes in Vlaanderen worden geschrapt. En dan gaat nog een kwart van de overige haltes op aanvraag worden bediend met “flexvervoer”. Net op een moment dat we net zouden moeten investeren in een beter leefmilieu, een gezondere samenleving en een meer duurzame economie, creëert deze Vlaamse regering méér vervoersarmoede.

​

Vandaag kiest de Vlaamse regering echter om het gebruik van openbaar vervoer af te bouwen en het autogebruik te stimuleren. Zo geeft ze wel premies van 5.000 euro voor de aankoop van individuele elektrische wagens. Veel geld, dat niet één automobilist zal aansporen om de fiets of het openbaar vervoer te nemen en dat vooral Chinese autobouwers ten goede komt. En laten we eerlijk zijn: dat elektrische wagens nauwelijks betaalbaarder maakt voor mensen met een gemiddeld inkomen. Het contrast met de gelijktijdige besparing op openbaar vervoer dat iedereen kan gebruiken, is pijnlijk.

​

Vlaanderen is dan ook door de Europese Commissie en de OESO al meermaals op de vingers getikt voor dat autostimulerend beleid. Niet alleen zorgt het voor teveel uitstoot (ecologische schade), maar ook voor teveel files (economische schade). Nu de Vlaamse regering ook het openbaar vervoer afbouwt, komt daar nog sociaal-maatschappelijke schade bij.  

​

Het Vlaamse Gewest telde in 2022 gemiddeld 177.956 werkzoekenden. Terwijl “werk ontegensprekelijk een belangrijke buffer is tegen armoede”, volgens de Vlaamse armoedemonitor. Veel van die mensen rekenen op het openbaar vervoer om op een toekomstige job of sollicitatie te geraken. Nu de Vlaamse regering zelf de vervoersarmoede organiseert, maakt ze het voor veel werkzoekenden nóg moeilijker om werk te vinden.

​

Vervoer op maat?

De gevolgen gaan natuurlijk nog veel verder. Van de bijna 3.800 haltes die De Lijn schrapt, zijn er heel wat vlakbij begraafplaatsen, rusthuizen, scholen voor bijzonder onderwijs, thuiszorgwinkels, kinesisten of tandartsen, kortom plaatsen waar mensen moeten kunnen geraken. Het “vervoer op maat” dat de Vlaamse regering beloofd had als compensatie dreigt bovendien een lege doos te worden. De beloofde Hoppin-punten met verschillende vervoersmogelijkheden zijn er nog niet. De routeplanner die er ging komen, werkt niet. En wie denkt dat privébedrijven geïnteresseerd gaan zijn om voor weinig winstgevende mobiliteitsvragen “vervoer op maat” aan te bieden, die weet niet hoe de markteconomie werkt.

​

Verrotting

De Lijn slaat grote gaten in haar aanbod in de dunbevolkte gebieden en de Vlaamse regering wrijft zich in de handen. Het is de volgende stap in haar strategie van verrotting voor publieke diensten. De dienstverlening en de klantentevredenheid gaan een nog diepere duik nemen. Er gaan nog minder gebruikers overblijven, zodat de Vlaamse regering nog meer kan schrappen in de investeringen. Het is steeds hetzelfde doorzichtige trucje. Verklein de groep mensen die recht hebben op een sociale woning en zeg dat je de wachtlijsten hebt weggewerkt. Duw elke kinderbegeleider meer kinderen in de armen en zeg dat je kinderopvangplaatsen hebt bijgemaakt. Hol het openbaar vervoer zo uit dat je het kan laten privatiseren, waarbij mensen keer op keer meer betalen voor slechtere kwaliteit.

​

Na het brokkenparcours dat de huidige Vlaamse regering de voorbije jaren reed, hebben we dringend nood aan een echt innovatieve Vlaamse regering. Eentje die samenwerkt en investeert in ideeën waar de héle samenleving beter van wordt. Eentje die de kracht van publieke diensten erkent, die voor ons allemaal het leven beter maken.

​

Er zijn echt wel oplossingen en mogelijkheden die ons allemaal dienen. Het vraagt alleen een beetje visie en durf om erin te investeren. Met Vooruit durven we die keuze maken. Wij vinden openbaar vervoer de basis, geen luxe. We willen voldoende en betaalbaar openbaar vervoer. Wie dat ook vindt, kan hier onze petitie tekenen.