Dat de N-VA haar eerste successen boekte met een onverholen communautair en institutioneel verhaal, hield nog enigszins steek: koppel een term als ‘efficiëntie’ aan het zondebokprincipe en je komt een heel eind. De blijvende populariteit van die partij in de peilingen ligt veel minder voor de hand. Want hoe verklaar je dat een ideologie die voluit de kaart trekt van de vermogende ondernemers ook heel wat anderen achter zich weet te scharen?

​

Allicht sprong een deel van het kiespubliek op de N-VA-kar vanuit de idee dat alles wat Vlaanderen alleen doet, beter is en goedkoper uitvalt. En ook al heeft de N-VA na minstens tien jaar meeregeren in Vlaanderen bewezen dat dit credo niet meteen klopt, in de peilingen dendert de trein van ‘verandering’ gewoon door. Zozeer zelfs dat de partij het zich kan veroorloven een sociaaleconomisch plan voor te stellen dat de grote meerderheid van de Vlamingen niet ten goede komt. En wat blijkt? Diezelfde meerderheid lijkt daar niet om te malen.

 

Hoe dat kan? Ofwel hebben al die landgenoten heel veel geld op zak – wat niet zo is – ofwel weten zij nauwelijks wat de N-VA van plan is. Welnu, het V-plan is niets minder dan een Verliesplan voor de middenklasse. Dat de vermogende ondernemers en spaarders worden ontzien terwijl vooral werknemers het flink moeilijk zullen krijgen, lijkt niemand te deren. Vinden we het normaal dat het V-plan ons allemaal in de hoogste belastingsschijf doet belanden? Ongeacht of we (te) weinig, genoeg of (te) veel inkomsten hebben? Men kondigt een indirecte vlaktaks aan en geen haan die er naar kraait. Bedrijfsleiders en grote ondernemers wrijven zich in de handen bij deze plannen. N-VA kiest er dan ook voor om de werkende bevolking te laten inleveren ten voordele van de grote bedrijven. Dat is geen toeval, want het programma is geschreven door mensen die heel nauw betrokken zijn bij patroonsorganisaties.

​

Dat men vanuit die hoek kiest voor een lasten- en belastingsverlaging is natuurlijk niet vreemd. Bedrijven hebben immers ademruimte nodig. Het V-plan schaft de schijf van 45 procent in de personenbelasting af en trekt die van 40 procent op tot 35.000 euro bruto, een bedrag waar tweeverdieners gemakkelijk aan komen. Het gevolg is dat ongeveer iedereen voor het grootste deel van zijn inkomen in de hoogste belastingsschijf wordt belast. Een indirecte vlaktaks dus. Geen progressieve belasting, geen sterke schouders en dus ook geen solidaire samenleving meer. Weg met de idee dat naarmate men meer verdient, men meer belasting betaalt.

​

“Solidariteit vormt de ruggengraat van een stabiele samenleving waarin iedereen gedragen wordt, arm of rijk”

​

De vermogende ondernemer ziet het graag gebeuren. De rest van de wereld komt er bekaaid vanaf: enkele honderden euro’s extra per maand zullen de meesten onder ons niet ver brengen. Ze zullen immers nooit zelf de kosten kunnen dekken van heel wat diensten die we vanzelfsprekend vinden. De ideale samenleving van de N-VA – Duitsland gidsland, weet u wel – creëert een grote ongelijkheid. Iemand afgelopen week de reportage ‘Arm en rijk in Berlijn’ van Jan Leyers gezien, trouwens?

​

We vragen immers heel veel van de overheid – van ziekenzorg tot justitie, van crèches tot autosnelwegen. We verwachten ook almaar meer, en we staan niet altijd stil bij wat we allemaal terugkrijgen. Maar wie de tijd neemt om zijn ziekenhuisfactuur te bestu- deren, stelt vast dat zijn persoonlijke bijdrage door- gaans slechts een klein deel van de onkosten dekt. Wie de échte rekening van een kind maakt – van be- valling tot diploma – begrijpt dat de sociale zeker- heid geen hangmat is, maar een vorm van solidariteit waarvan iedereen geniet.

​

Eigenlijk mogen wij dus niet klagen, maar we doen het toch. Vaak is dat terecht: wie weet dat hij het kind van de rekening is, wil verandering. Ons belastingsysteem moet dringend een groot onderhoud krijgen, want velen betalen te veel en anderen (veel te) weinig. De spelregels moeten terug rechtvaardiger (geen gerommel in de marge) en ja, efficiënter.

​

Weet u nog wanneer u voor het eerst ging stemmen? Ik wel, en dat komt omdat ik me mijn verwondering herinner toen ik vaststelde dat veel mensen hun keuze door eigenbelang lieten bepalen. Ik was ontzet omdat zij niet kozen voor een project waar iedereen beter van wordt. Vandaag ben ik over die naïeve verwondering heen. Maar ik weiger te begrijpen waarom zoveel kiezers denken dat zij er baat bij hebben om een partij te steunen die het hen net moeilijker zal maken.